Wersja wysokokontrastowa
Godziny pracy Muzeum:
wtorek, piątek 9.30 – 15.30 • sobota, niedziela 12.00 – 15.00
A A A
Muzeum Regionalne w Åšrodzie ÅšlÄ…skiej
  • English
  • Polski
  • Deutsch
11.01.2021 •

Czy wiesz kim był Wawrzyniec Korwin, którego imieniem nazwano jedną z ulic Środy Śląskiej?

Wawrzyniec Korwin Nowotarski lub z Nowego Targu, po Å‚acinie Laurentii Corvini Novoforensis, a naprawdÄ™ Lorenz Raabe (Rabe). WykÅ‚adowca, ceniony poeta nowoÅ‚aciÅ„ski, geograf, autor podrÄ™czników akademickich. I co najważniejsze ???? urodzony (ok. 1470 r.) i wychowany w Åšrodzie ÅšlÄ…skiej.
PochodziÅ‚ z niemieckiej, patrycjuszowskiej rodziny Rabe. Jego ojciec BartÅ‚omiej byÅ‚ rajcÄ… miejskim, Å‚awnikiem oraz starszym cechu kuÅ›nierzy. MÅ‚ody Lorenz ukoÅ„czyÅ‚ Å›redzkÄ… szkoÅ‚Ä™ parafialnÄ…, a w 1486 r. rozpoczÄ…Å‚ studia na wydziale nauk wyzwolonych Akademii Krakowskiej. Po uzyskaniu w 1489 r. magisterium, rozpoczÄ…Å‚ tam pracÄ™ wykÅ‚adowcy. UczyÅ‚ m.in. astronomii, filozofii, geografii, literatury klasycznej i retoryki. Problem braku podrÄ™czników do niektórych ze swoich przedmiotów rozwiÄ…zaÅ‚, piszÄ…c je samemu (np. poprawnej Å‚aciny, poetyki czy wersyfikacji). Na ÅšlÄ…sk wróciÅ‚ w 1494 r., najpierw do Åšwidnicy-gdzie zostaÅ‚ rektorem szkoÅ‚y parafialnej, a także pisarzem miejskim-a nastÄ™pnie, w 1496 r., do WrocÅ‚awia. Tam mianowano go rektorem szkoÅ‚y Å›w. Elżbiety. Nowe miejsce pracy „zaraziÅ‚”, poznanymi w Krakowie, renesansowymi prÄ…dami i zreformowaÅ‚ tÄ… placówkÄ™ w duchu myÅ›li humanistycznej. Ze swoimi uczniami m.in. wystawiaÅ‚ sztuki teatralne we wrocÅ‚awskim ratuszu. W 1506 r. zostaÅ‚ miejskim pisarzem i ożeniÅ‚ siÄ™ z patrycjuszkÄ… AnnÄ… Münsterberg, z którÄ… nie doczekaÅ‚ siÄ™ dzieci. W okresie reformacji stanÄ…Å‚ po stronie protestantów i zaczÄ…Å‚ gorliwie propagować nowe idee. Sam w 1522 r. przyjÄ…Å‚ luteranizm. ZmarÅ‚ w 1527 r. we WrocÅ‚awiu.
ByÅ‚ cenionym przez wspóÅ‚czesnych mu poetÄ…, autorem poetyckich opisów geograficznych ÅšlÄ…ska. Jeżeli chodzi o geografiÄ™, to byÅ‚ on pierwszym wykÅ‚adowcÄ… tego przedmiotu na ziemiach polskich. NależaÅ‚ do NadwiÅ›laÅ„skiego Towarzystwa Literackiego, zaÅ‚ożonego przez Konrada Celtisa (niemiecki humanista, poeta i wykÅ‚adowca, a prywatnie przyjaciel Korwina) w Krakowie w 1489 r. W czasie studiów zawarÅ‚ też znajomość z MikoÅ‚ajem Kopernikiem, która zaowocowaÅ‚a dwuletnim pobytem WawrzyÅ„ca w Toruniu oraz wierszami zawierajÄ…cymi pochwaÅ‚Ä™ astronoma. W 1518 r. wziÄ…Å‚ również udziaÅ‚ w konkursie poetyckim, zorganizowanym w ramach uroczystoÅ›ci weselnych Zygmunta Starego i Bony. PrzedstawiÅ‚ tam dwa wiersze: „Epitalamium” oraz „Ad Famam” („Do SÅ‚awy”). Za swoje zwyciÄ™stwo otrzymaÅ‚ od króla zÅ‚oty pierÅ›cieÅ„. Korwin znany byÅ‚ ogólnie ze swojej sympatii do Polski i Polaków. DziÅ› niestety postać tego Å›lÄ…skiego humanisty jest nieco zapomniana i maÅ‚o opracowana w literaturze naukowej.
Na koniec chciaÅ‚abym przytoczyć jeszcze maÅ‚y fragment jednego z utworów WawrzyÅ„ca Korwina („Dyjalog czyli rozmowa: o zbawiennej rozumu namowie do zamiÅ‚owania nauk wyzwolonych ...”), gdzie nawiÄ…zuje też do Åšrody ÅšlÄ…skiej i domu rodzinnego.
„ZdjÄ™ty miÅ‚oÅ›ciÄ… ojczystej ziemi, udaÅ‚em siÄ™ do nizkich murów Nowegotargu, i wszedÅ‚em do ogrodu mego kochanego ojca, aby siÄ™ przypatrzyć pÅ‚odom domowych szczepów. A gdy siÄ™ bawiÄ™ obcinaniem rózg winnej latoroÅ›li, hojnie bogacÄ…cej mojÄ™ rodzinnÄ… ziemiÄ™, powstaje wielka burza [...]”.
Autor: Anna Celuch
Fragment utworu wziÄ™ty z książki: K. MecherzyÅ„ski, „Wawrzyniec Korwin z Nowegotargu, poeta szlÄ…ski z koÅ„ca XV w.” 1878, dostÄ™pna na stronie https://fbc.pionier.net.pl/details/nnqk49R.
« powrót
  • Zadaj pytanie
  • Kalendarium
  • Galeria zdjęć
  • E-kartki
  • Multimedia

Newsletter