Muzeum Regionalne w Środzie Śląskiej
Aktualności
11.01.2021
Wawrzyniec Korwin Nowotarski lub z Nowego Targu, po łacinie Laurentii Corvini Novoforensis, a naprawdę Lorenz Raabe (Rabe). Wykładowca, ceniony poeta nowołaciński, geograf, autor podręczników akademickich. I co najważniejsze ???? urodzony (ok. 1470 r.) i wychowany w Środzie Śląskiej.
Pochodził z niemieckiej, patrycjuszowskiej rodziny Rabe. Jego ojciec Bartłomiej był rajcą miejskim, ławnikiem oraz starszym cechu kuśnierzy. Młody Lorenz ukończył średzką szkołę parafialną, a w 1486 r. rozpoczął studia na wydziale nauk wyzwolonych Akademii Krakowskiej. Po uzyskaniu w 1489 r. magisterium, rozpoczął tam pracę wykładowcy. Uczył m.in. astronomii, filozofii, geografii, literatury klasycznej i retoryki. Problem braku podręczników do niektórych ze swoich przedmiotów rozwiązał, pisząc je samemu (np. poprawnej łaciny, poetyki czy wersyfikacji). Na Śląsk wrócił w 1494 r., najpierw do Świdnicy-gdzie został rektorem szkoły parafialnej, a także pisarzem miejskim-a następnie, w 1496 r., do Wrocławia. Tam mianowano go rektorem szkoły św. Elżbiety. Nowe miejsce pracy „zaraził”, poznanymi w Krakowie, renesansowymi prądami i zreformował tą placówkę w duchu myśli humanistycznej. Ze swoimi uczniami m.in. wystawiał sztuki teatralne we wrocławskim ratuszu. W 1506 r. został miejskim pisarzem i ożenił się z patrycjuszką Anną Münsterberg, z którą nie doczekał się dzieci. W okresie reformacji stanął po stronie protestantów i zaczął gorliwie propagować nowe idee. Sam w 1522 r. przyjął luteranizm. Zmarł w 1527 r. we Wrocławiu.
Był cenionym przez współczesnych mu poetą, autorem poetyckich opisów geograficznych Śląska. Jeżeli chodzi o geografię, to był on pierwszym wykładowcą tego przedmiotu na ziemiach polskich. Należał do Nadwiślańskiego Towarzystwa Literackiego, założonego przez Konrada Celtisa (niemiecki humanista, poeta i wykładowca, a prywatnie przyjaciel Korwina) w Krakowie w 1489 r. W czasie studiów zawarł też znajomość z Mikołajem Kopernikiem, która zaowocowała dwuletnim pobytem Wawrzyńca w Toruniu oraz wierszami zawierającymi pochwałę astronoma. W 1518 r. wziął również udział w konkursie poetyckim, zorganizowanym w ramach uroczystości weselnych Zygmunta Starego i Bony. Przedstawił tam dwa wiersze: „Epitalamium” oraz „Ad Famam” („Do Sławy”). Za swoje zwycięstwo otrzymał od króla złoty pierścień. Korwin znany był ogólnie ze swojej sympatii do Polski i Polaków. Dziś niestety postać tego śląskiego humanisty jest nieco zapomniana i mało opracowana w literaturze naukowej.
Na koniec chciałabym przytoczyć jeszcze mały fragment jednego z utworów Wawrzyńca Korwina („Dyjalog czyli rozmowa: o zbawiennej rozumu namowie do zamiłowania nauk wyzwolonych ...”), gdzie nawiązuje też do Środy Śląskiej i domu rodzinnego.
„Zdjęty miłością ojczystej ziemi, udałem się do nizkich murów Nowegotargu, i wszedłem do ogrodu mego kochanego ojca, aby się przypatrzyć płodom domowych szczepów. A gdy się bawię obcinaniem rózg winnej latorośli, hojnie bogacącej moję rodzinną ziemię, powstaje wielka burza [...]”.
Autor: Anna Celuch
Fragment utworu wzięty z książki: K. Mecherzyński, „Wawrzyniec Korwin z Nowegotargu, poeta szląski z końca XV w.” 1878, dostępna na stronie https://fbc.pionier.net.pl/details/nnqk49R.
« powrót
Copyright © 2010